- MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẬN DIỆN VÀ ĐẤU TRANH VỚI CÁC THỦ ĐOẠN LỢI DỤNG TRÍ TUỆ NHÂN TẠO VÀ CÔNG NGHỆ SỐ CHỐNG PHÁ NỀN TẢNG TƯ TƯỞNG CỦA ĐẢNG
- Nhận diện sớm – cảnh báo nhanh – bóc tách bản chất nội dung phản động ứng dụng trí tuệ nhân tạo
Cần quán triệt rõ ràng, để ứng phó hiệu quả với sự chống phá của các thế lực thù địch, việc đầu tiên và quan trọng nhất là phải xây dựng được cơ chế “nhận diện sớm và tự động hóa cảnh báo” đối với các nội dung phản động do AI tạo ra. Cụ thể:
+ Xây dựng cơ sở dữ liệu chuyên biệt về bóc tách và nhận dạng nội dung xuyên tạc do AI sản xuất, bao gồm hình ảnh giả, giọng nói tổng hợp, video deepfake, văn bản được tạo bằng mô hình ngôn ngữ lớn (LLMs).
+ Các cơ quan chức năng như Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Công an, các học viện, đơn vị báo chí, đơn vị nghiên cứu công nghệ cần phối hợp thiết lập hệ thống giám sát không gian mạng chuyên sâu, có khả năng sử dụng chính trí tuệ nhân tạo “phản biện lại trí tuệ nhân tạo”, tức là dùng AI để phát hiện và bóc tách các sản phẩm độc hại do AI tạo ra.
Song song với đó, cần phát triển các công cụ kiểm chứng thông tin (fact-checking AI) được tích hợp trực tiếp vào nền tảng mạng xã hội, trình duyệt, ứng dụng học tập, tra cứu tin tức…, giúp người dân có thể tự kiểm tra nội dung nghi vấn ngay khi tiếp cận, thay vì phải chờ phản hồi từ cơ quan chức năng. Đây chính là cách nâng cao “sức đề kháng tư tưởng” từ cấp cơ sở, biến mỗi người dân trở thành “lá chắn tự nhiên” trước thông tin sai lệch.
- Xây dựng kho nội dung phản bác có tính khoa học, đa dạng dưới dạng số hóa
Muốn đấu tranh hiệu quả trên không gian mạng thì nội dung phản bác cũng phải được xây dựng lại một cách bài bản, hiện đại, có chiến lược nội dung cụ thể, thay vì rải rác, thiếu đồng bộ như hiện nay.
2.1. Hệ thống hóa nội dung theo chủ đề trọng điểm
Kho nội dung cần được phân loại rõ ràng theo từng chủ đề thường xuyên bị các thế lực thù địch lợi dụng xuyên tạc, như:
- Lịch sử cách mạng, chiến tranh giải phóng dân tộc
- Chủ nghĩa xã hội và vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam
- Dân chủ, nhân quyền, pháp quyền ở Việt Nam
- Biển đảo, chủ quyền quốc gia
- Tôn giáo, dân tộc thiểu số, vùng chiến lược…
Việc phân loại này giúp đội ngũ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác quan điểm sai trái có thể nhanh chóng tra cứu, sử dụng, chia sẻ khi cần thiết, nhất là khi có “biến động thông tin” liên quan trên mạng xã hội.
2.2. Đa dạng hóa định dạng truyền tải
Mỗi nội dung tuyên truyền không nên chỉ tồn tại ở dạng văn bản, mà phải được chuyển thể sang nhiều định dạng phù hợp với các nền tảng và đối tượng tiếp nhận khác nhau, cụ thể:
- Bài viết: chuẩn mực về lý luận, ngắn gọn, nhiều tầng lớp tiếp cận được
- Infographic: trình bày trực quan, tóm lược vấn đề để người dùng chia sẻ nhanh
- Video ngắn: 60–90 giây, nêu quan điểm chính, dễ lan truyền trên TikTok, YouTube Shorts
- Sách điện tử (ebook): dành cho độc giả chuyên sâu, cán bộ nghiên cứu, sinh viên lý luận chính trị
Tất cả nội dung này cần được chuẩn hóa cả về học thuật (đúng, đủ, vững lý lẽ) lẫn trình bày (dễ đọc, dễ nghe, dễ chia sẻ) để lan tỏa hiệu quả trên các nền tảng số như Facebook, Zalo, TikTok, YouTube, platform…
2.3 Tối ưu hóa khả năng tìm kiếm và kết nối
Kho nội dung cần được số hóa tập trung trên một nền tảng dùng chung (website, ứng dụng di động, thư viện số), có chức năng:
- Tìm kiếm theo từ khóa hoặc theo chủ đề
- Gợi ý nội dung phù hợp theo xu hướng xã hội đang nổi bật
- Cho phép cá nhân, tổ chức dễ dàng chia sẻ về trang cá nhân hoặc trình chiếu trong hội nghị, lớp học, tọa đàm
Ví dụ thực tiễn: Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh hoặc Trung ương Đoàn có thể phối hợp xây dựng “Thư viện số phản bác luận điệu sai trái” – nơi mọi cán bộ, đoàn viên có thể tra cứu nhanh một video, một đoạn podcast, một infographic… để sử dụng ngay trong tuyên truyền, giảng dạy, chia sẻ cộng đồng.
Muốn đấu tranh hiệu quả, chúng ta không thể chỉ có “lập luận đúng” mà còn phải có nội dung đúng, định dạng đúng, và cách truyền đạt đúng. Việc xây dựng kho nội dung phản bác được số hóa, hiện đại, khoa học và thân thiện với người dùng chính là cách để biến tư tưởng đúng đắn của Đảng thành tài sản giá trị trong không gian mạng hôm nay, nơi mỗi lượt xem, mỗi lượt chia sẻ đều là một hành động bảo vệ nền tảng tư tưởng từ gốc rễ.
- Phát triển lực lượng “Phản bác số” chất lượng cao
Trong bối cảnh thông tin nhiễu loạn, các thế lực thù địch liên tục tung ra luận điệu sai trái trên không gian mạng, thì việc xây dựng một lực lượng “Phản bác viên” có bản lĩnh, có trí tuệ, có công cụ công nghệ là yêu cầu cấp thiết để giữ vững thế chủ động trong đấu tranh tư tưởng. Trước yêu cầu nhiệm vụ tình hình mới, cần một lớp cán bộ trẻ là đoàn viên, chiến sĩ, trí thức trẻ được đào tạo bài bản cả về lý luận chính trị lẫn kỹ năng sử dụng công nghệ truyền thông số. Họ chính là những người có thể sử dụng thành thạo AI, thiết kế infographic, dựng video ngắn, làm podcast, viết bài phản bác đa nền tảng… và trực tiếp tham gia vào “mặt trận tư tưởng số” một cách chủ động. Mỗi cán bộ Đoàn, mỗi chiến sĩ công an, quân đội trẻ không chỉ là người dùng mạng xã hội, mà phải trở thành “chiến sĩ mạng xã hội” bản lĩnh về tư tưởng, linh hoạt về công nghệ, nhạy bén trong truyền thông. Họ không chỉ biết “nói đúng”, mà còn biết “nói hay” để cái đúng lan xa, có sức hút, thuyết phục và cảm hóa.
- Kết hợp chặt chẽ giữa “xây” và “chống”, giữa truyền thông chủ động và răn đe pháp lý
Một mặt trận tư tưởng vững chắc không thể chỉ phòng thủ, cũng không thể chỉ xử lý hậu quả. Phải song hành giữa “xây” và “chống” , lấy xây dựng nội dung tích cực làm chủ đạo, lấy đấu tranh phản bác làm trọng tâm, và lấy pháp luật làm chốt chặn.
Về “xây”, cần chủ động tổ chức các chiến dịch truyền thông chính luận hiện đại, theo từng chủ đề như: dân chủ – nhân quyền, chủ nghĩa xã hội, phòng chống tin giả, bảo vệ chủ quyền quốc gia, vai trò lãnh đạo của Đảng… Các chiến dịch cần được gắn với các sự kiện chính trị, xã hội lớn, ngày lễ kỷ niệm quan trọng, vừa để lan tỏa thông tin tích cực, vừa để “đón đầu” các đợt xuyên tạc thường nở rộ trước, trong và sau các dịp này.
Về “chống”, cần sử dụng công cụ pháp luật như một biện pháp răn đe rõ ràng và hiệu quả. Các hành vi lợi dụng trí tuệ nhân tạo để tạo tin giả, phát tán video deepfake, mạo danh phát ngôn chính trị, xuyên tạc đường lối, chính sách… phải được xử lý nghiêm minh theo Luật An ninh mạng, Luật Hình sự, Luật Báo chí… Việc xử lý không nhằm trừng phạt cá nhân đơn lẻ, mà nhằm gửi đi thông điệp cảnh báo toàn xã hội rằng không gian mạng không phải vùng trắng pháp luật.
- Huy động sức mạnh toàn dân, đặc biệt là đoàn viên, thanh niên
Không ai khác, lực lượng thanh niên chính là chủ thể trung tâm của không gian mạng hôm nay. Họ là người tiếp cận thông tin nhanh nhất, sử dụng nền tảng số thành thạo nhất, và đồng thời cũng là đối tượng dễ bị các thế lực thù địch nhắm đến nhất. Vì thế, mỗi đoàn viên, thanh niên cần được trang bị kiến thức, kỹ năng và bản lĩnh để trở thành “lá chắn số”, ngăn chặn sự xâm nhập của các quan điểm sai trái ngay từ xa, từ sớm. Mỗi “lá chắn số” cần biết cách kiểm chứng thông tin, nhận diện nội dung bị thao túng, không chia sẻ tùy tiện; Biết lên tiếng trước cái sai, bảo vệ cái đúng, sử dụng mạng xã hội có trách nhiệm; Biết cách truyền cảm hứng tích cực, chia sẻ nội dung chính luận, lan tỏa gương người tốt, việc tốt, thành tựu của đất nước.
Giữ vững nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng không còn là nhiệm vụ riêng của bất kỳ lực lượng nào, mà là trách nhiệm chung của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, đặc biệt là thế hệ trẻ, những người đang sống, học tập và hành động trong môi trường số. Trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo, sự thật không tự lan truyền nếu không có người lên tiếng, và cái đúng không đủ sức thuyết phục nếu thiếu bản lĩnh, trí tuệ và công cụ hiện đại để bảo vệ. Bởi vậy, hơn lúc nào hết, chúng ta cần chủ động – kiên định – sáng tạo – đoàn kết, để mỗi bài viết, mỗi video, mỗi lượt chia sẻ tích cực trở thành một viên gạch xây nên bức tường vững chắc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng giữa thời đại số. Hãy cùng chung tay để mỗi đoàn viên, mỗi cán bộ, mỗi người dân yêu nước trở thành một chiến sĩ tư tưởng thời đại mới, không chỉ “biết phản bác cái sai”, mà quan trọng hơn, dám lan tỏa cái đúng, dựng xây niềm tin, bảo vệ lý tưởng, gìn giữ con đường mà dân tộc đã lựa chọn bằng tất cả trách nhiệm và tự hào.
Trong kỷ nguyên số bùng nổ, khi trí tuệ nhân tạo đang trở thành con dao hai lưỡi, thì bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng không chỉ là một nhiệm vụ quan trọng mà còn là sứ mệnh thời đại. Đó là cuộc đấu tranh không tiếng súng, nhưng quyết liệt và nguy hiểm, nơi mỗi bài viết, mỗi nội dung tuyên truyền, mỗi hành động phản bác trên không gian mạng đều là một “viên gạch” xây nên thành trì tư tưởng vững chắc của chế độ. Giữ vững niềm tin không phải là giữ mãi những điều cũ kỹ, mà là không ngừng đổi mới cách thể hiện, làm cho chính nghĩa được lan tỏa trong thế giới đầy biến động. Hơn lúc nào hết, mỗi người dân yêu nước cần ý thức rõ vai trò của bản thân, truyền cảm hứng sống tích cực và góp phần gìn giữ lý tưởng, con đường mà dân tộc đã lựa chọn bằng tất cả niềm tin và khát vọng vươn lên.
PX03
